In aanloop naar de afgelopen Dag van het Kasteel gingen we met de fiets alvast op verkenning. Op fietsnetwerk.nl zochten we een niet al te lange fietstocht langs kastelen uit. Aan de route liggen drie te bezichtigen kastelen. Maar tijdens de fietstocht zagen we nog vele andere prachtige kastelen en buitenplaatsen. Tel daar een schitterend bosrijk heuvellandschap bij op en je hebt alle ingrediënten voor een fantastische fietstocht! Waarom ook jij de Gelderse kastelenroute bij Arnhem wil maken, lees je in deze blog.
Hoogtepunten tijdens de Gelderse kastelenroute
We starten onze fietstocht bij knooppunt 85, namelijk bij het Fletscher Hotel De Buunderkamp. Hier kunnen we tevens de accu van onze hybride auto opladen. Het hotel bevindt zich overigens op een prachtige locatie, zo midden in het bos. Een mooie plek om de fietstocht met een kopje koffie te beginnen!
Landgoed Warnsborn
We zijn nog maar net op weg of het is al genieten met een hoofdletter G. De route voert door een half open bos langs onder meer de Planken Wambuis. In dit natuurgebied op de Veluwe hebben we vele wandelkilometers gemaakt. Vooral tijdens coronatijd omdat het daar zo rustig was. Dit is vandaag wel anders: de parkeerplaats staat vol met auto’s. Op deze zonnige dag lijkt heel Nederland van het fijne weer te willen genieten.
Na de Planken Wambuis volgt knooppunt Grijsoord. Al vaker als we richting Nijmegen reden, vroegen we ons af waar die naam vandaan komt. Het blijkt een voormalige vakantiekolonie te zijn waar 100 jaar geleden zieke kinderen konden aansterken. Van die kolonie is niets bewaard gebleven. De bossen waar de kinderen gezonde lucht konden opsnuiven, zijn er gelukkig nog wel. Al worden ze doorkruist door het drukke asfalt van de A50 en A12. Wij hebben daar echter totaal geen last van: nergens in dit prachtige stukje natuur is het verkeer op de snelwegen te horen.
Direct hierna bereiken we het uitgestrekte bos- en heidelandschap van landgoed Warnsborn. Dit grote landgoed is in het bezit van Het Geldersch Landschap. Het ontleent zijn naam aan de oud-Nederlandse woorden voor zuiver (warn) en bron (born). De bron verwijst naar een beek die hier zowel ontstaat als weer verdwijnt. Het landhuis, gelegen vlakbij een fraai stuk heide, is van de 19e eeuw. In 1945 brandde het volledig af, maar werd herbouwd in de jaren 1950. Het is nu een chique ogend hotel dat een perfect afstapmoment vormt. We kijken wat rond en zijn met name onder de indruk van de prachtige terrassentuin en de schitterende oranjerie.
Kasteel Rosendael
De route voert ons verder door de fraaie bossen van Schaarsbergen. We passeren daarbij eerst Burgers’ Zoo en direct daarna het Nederlands Openluchtmuseum. Het is er aardig druk. We geven de bezoekers geen ongelijk: zowel de dierentuin als het museum zijn een bezoek absoluut waard. Vooral op zo’n heerlijk zonnige dag als vandaag. Na een stevige klim komen we niet veel later uit bij Rozendaal, de kleinste gemeente op het Nederlandse vasteland.
Volgens de app van fietsnetwerk.nl is hier een afstapmoment. We verlaten dan ook tijdelijk de route en bereiken het ongekend mooie kasteel Rosendael. Dit kasteel begon net als veel andere kastelen in Nederland, als een donjon (versterkte woontoren). De donjon heeft met een dikte van vier meter de dikste muren van Nederland. Begin 14e eeuw kwam er een kasteel. Het vierkante huis van het kasteel stamt echter uit begin 18e eeuw. In die periode werden er diverse bijgebouwen en stallen. Ook werden de tuinen en vijvers aangelegd. De voormalige burcht veranderde daarmee meer in een buitenhuis.
Het is er gezellig druk. We zien wat kinderen aan de waterkant spelen. Naar het kasteel toe lopen stellen, jong en oud, die hun tijd nemen om de mooiste foto’s te maken. Wij genieten vooral van de schitterende parktuin en de oranjerie met het fantastische terras. Kasteel Rosendael heeft zoveel moois te bieden dat je hier zeker enkele uren voor uit moet trekken. Wil je ook het kasteel van binnen bewonderen, boek dan online vooraf je toegang. Ook als je een museumkaart hebt.
Huis Zypendaal
Op weg naar ons volgende kasteel fietsen we eerst nog langs landgoed Bronbeek. Op dit landgoed werd begin 19e eeuw een buitenplaats gebouwd. Midden 19e eeuw is de villa in neoclassicistische stijl nog even eigendom geweest van koning Willem III. Jaren later werd van de villa een “koloniaal militair invalidentehuis” gemaakt. Nog steeds is de voormalige buitenplaats een tehuis voor oud-militairen van onder meer het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL). Daarnaast is in het gebouw een museum gevestigd. Het museum en de vele monumenten in het park vertellen over de koloniale geschiedenis van Nederlands-Indië.
Vervolgens passeren we de landgoederen Klarenbeek en Sonsbeek. Ook hier hebben we veel wandelkilometers gemaakt. Onder andere tijdens de laatste etappe van de oudste wandelroute van Nederland. Aan het einde van het ruim twee eeuwen oude park vinden we huis Zypendaal (Siependaal). Dit buitenhuis dankt zijn naam aan het water dat uit nabijgelegen bronnen de vijver in sijpelt. Het statige pand staat er al bijna drie eeuwen. Sinds 1982 is huis Zypendaal het kantoor van de stichting Geldersch Landschap & Kasteelen (GLK). Het voormalige buitenhuis is elke eerste zondagmiddag van de maand te bezoeken met een rondleiding. Op elke derde zondagmiddag van de maand kun je op eigen gelegenheid naar binnen.
Kasteel Doorwerth
Het laatste deel van onze tot dusver fantastische fietstocht voert ons eerst langs Park Hartenstein. Dit bijzondere park in Engelse landschapsstijl staat net als Huize Hartenstein op de rijksmonumentenlijst. Wij kenden het park alleen van naam: elk jaar in september is het park namelijk het start- en eindpunt voor de Airborne-wandeltocht. Daarnaast bevindt het Airborne Museum zich aan de rand van het park. In het park vind je verder een grote rijkdom aan bijzondere boomsoorten, zoals mammoetbomen en de Judasboom. Wat ons betreft echt een afstapmoment waard!
Tot aan kasteel Doorwerth fietsen we voornamelijk door prachtige loofbossen. Vanaf de Boersberg loopt een lang, kaarsrecht fietspad helemaal naar beneden naar het kasteel. Het gaat zo steil dat we flink moeten bijremmen. We zijn blij dat we de route niet tegen de klok in hebben gereden! Eenmaal beneden parkeren we even onze fietsen om van het stoere kasteel te genieten. We zijn daarin zeker niet de enigen: tientallen dagjesmensen lopen af en aan over de ophaalbrug. Zou dit te maken hebben met de nominatie van de ANWB als “leukste uitje van Gelderland van 2023”?
De geschiedenis van kasteel Doorwerth gaat bijna acht eeuwen terug. Maar het huidige uiterlijk dankt het kasteel aan de verbouwingen in het midden van de 16e eeuw. Sindsdien raakte kasteel Doorwerth diverse keren in enorm verval, waarna het weer gerestaureerd werd. Zo ook na de Tweede Wereldoorlog toen de voormalige waterburcht zwaar beschadigd raakte. Tegenwoordig vind je er meerdere musea en een goed en sfeervol restaurant met een gezellig terras.
Einde van onze fietstocht
Via Heelsum fietsen we langs de Renkumse Heide terug naar ons startpunt van de route. We zien ook nog de prachtige golfbaan van Heelsum liggen, waar we toevallig op Hemelvaart nog een baantje liepen. Deze golfbaan vonden we niet alleen erg mooi, maar ook heel bijzonder. Zo ligt vlakbij het clubhuis een replica van een zweefvliegtuig uit de Tweede Wereldoorlog. In totaal landden hier in september 1944 27 van dergelijke toestellen ten behoeve van Operatie Market Garden: het begin van de Slag om Arnhem.
Niet veel later bereiken we de parkeerplaats van het Fletscher Hotel De Buunderkamp. We kunnen terugkijken op een heerlijke fietstocht langs de mooiste kastelen bij Arnhem. We nemen ons voor om ook de overige vier Geldersche Kasteelen Routes op fietsnetwerk.nl te fietsen.
Antwoorden op praktische vragen over de Gelderse kastelenoute bij Arnhem
Deze historische fietstocht rond Utrecht is 45 kilometer lang. Neem je alle afstapmomenten ook op in de route, dan wordt de tocht ongeveer 5 kilometer langer.
Op de website van Fietsnetwerk.nl kun je de Geldersche Kasteelen Route (deel 3) downloaden. Daar kun je ook naar eigen wens een of meer afstapmomenten toevoegen aan de route.
De “Duik de Utrechtse geschiedenis in”-route is een knooppuntenroute. Je kunt de tocht dus bij ieder knooppunt starten. Kom je met de auto dan is onze tip om je auto te parkeren op de gratis parkeerplaats bij Kasteel Doorwerth.
Kom je met de trein dan is Arnhem Centraal het handigste startpunt. Bij knooppunt 69 begin je dan aan de fietstocht.
Genoeg om je een dag te vermaken! De volgende drie zijn ook voor het publiek geopend:
- Doorwerth: Kasteelcafé De Zalmen
- Heelsum: Eethuys Airborne
- Rozendaal: Oranje-rie Rosendael
- Arnhem: Kumpulan, Trivio, Schatje van Arnhem, Brasserie Zypendaal
- Oosterbeek: Het Oosterbeeksche Terras
