De herfst is nu definitief ingetreden: de temperatuur daalt, de kastanjes en beukennootjes vallen uit de bomen en de bladeren veranderen van kleur. We zijn met de auto onderweg naar het kleine stadje Staverden en zien tientallen zonneharpen door de bomen. Het is een schitterende voorbode van wat ons tijdens onze wandeling over het Speuldepad te wachten staat. We kiezen voor dit Klompenpad vanwege de afwisseling van cultuur en natuur. Maar de absolute kers op de taart is de kans om juist in dit jaargetijde herten te spotten!
Begin van het Speuldepad bij kasteel Staverden
Het landgoed Staverden waar de wandeltocht begint dateert uit de middeleeuwen. Kasteel Staverden vervulde een bestuurlijke taak in de agrarische nederzetting. Om die reden zijn er ooit stadsrechten toegekend aan deze kleine enclave.
Het kasteel, omgeven door een slotgracht, is werkelijk schitterend gelegen. In het omringende fraaie park is een watermolen in bedrijf. Ooit is hiermee energie opgewekt voor het landgoed. In het park staat een grote volière met daarin witte pauwen. Deze siervogels staan al jaren symbool voor het kasteel. De roep van de pauwen is kenmerkend voor deze plek.
Tegenwoordig is er een aantrekkelijke brasserie op het terrein voor een goed begin van de dag of aangename lunch. De zon schijnt vandaag volop en de vroege ochtend heeft een herfstachtige frisheid.
Historische beek doorkruist het landschap rondom het Speuldepad
In het begin van de wandeling lopen we naast de eeuwenoude Staverdense beek. Het heldere water stroomt hier als een levensader door het landschap. De oorsprong van deze beek ligt bij het Uddelermeer om te eindigen in de vroegere Zuiderzee, nu de Randmeren. In het verleden zorgde de beek voor water op de landbouwgronden. Nu is hier een unieke natuur ontstaan. Je blik wordt steeds naar het stromende water getrokken.
Ondertussen passeren we het eerste huis met typische raamluiken. Deze luiken geven aan dat de woning onderdeel is van het landgoed. De geur van een houtkachel past helemaal in het plaatje van deze mooie herfstdag.
Eindeloze heide bij Ermelo
Vanuit het gebied met de Staverdense beek steken we de weg over tussen Harderwijk en Apeldoorn. Dit om bij de Ermelose heide te komen. Het uitzicht is hier van een enorme weidsheid. In het begin van onze jaartelling was hier een legerplaats van het Romeinse leger. De overblijfselen hiervan kun je nog steeds bezoeken. De karrensporen van die grote legermacht zijn tot op de dag van vandaag nog zichtbaar. Ook opvallend is dat we hier vijf geelgorzen doodstil op een tak zien zitten. Een mooi gezicht zo midden op de heide.
Na het oversteken van de heide krijgen we de keuze om de wandeling met zo’n 3 kilometer te verkorten. Dat kan een goede keuze zijn als een afstand van 13 kilometer beter past qua tijd of wandelafstand. Wij kiezen de volledige wandeling richting Garderen en Speuld.
Zijn dat moeflons op de Ermelose heide?
Vlak voordat we de hei verlaten zien we een afzetting waarachter we een apart soort schapen zien met enorme horens. Dan komt de vraag naar boven ‘zijn dit nu moeflons?’. Dat zijn het dus niet. Een bord geeft aan dat dit landgeiten zijn. Ze worden ingezet voor begrazing van de heide en vervullen een taak voor het behoud van de natuur. Het zijn indrukwekkende beesten en de geur die ons even later bereikt benadrukt dat het om geiten gaat. We vervolgen de tocht richting Speuld en Drie.
Drie ligt midden in het bos en staat aangegeven als punt waar je koffie kunt krijgen. Daar zijn we zo halverwege de tocht wel aan toe. Dit kan bij Boshuis Drie, een authentiek restaurant voor koffie of lunch. Een paar honderd meter voor dit restaurant voert de route ons echter het bos in. Na enige tijd komen we tot de conclusie dat we van de route hadden moeten afwijken om dit restaurant te bereiken. Het Boshuis ligt dus niet direct aan de route…
Wildsporen bij de Zwarte Boer
De route vervolgt via de Tonnenberg, een heuvelachtig bosgebied. Landschappelijk gezien een mooi stuk van de route. Daarna bereiken we de Ermelose heide weer. We steken de heide over en komen uit in het gebied van Leuvenum. We lopen hier langs een groot agrarisch veld richting het bos. Er zijn veel sporen van wild te zien. Herten, reeën en het betere woelwerk van wilde zwijnen. De dieren zelf houden zich vooralsnog schuil op dit tijdstip rond het middaguur.
Uiteindelijk passeren we een restaurant aan de route. Het is ‘de Zwarte Boer’. Hier kun je ook overnachten. Op het terras is het goed verblijven in de middagzon voor lunch of koffie met gebak. De route loopt verder achter het restaurant, waar een mooi bos ligt met de nodige beekjes.
Op het laatste stuk van de route passeren we aan de rechterhand een grasland dat bekendstaat om de grote groepen edelherten die zich hier verzamelen. Vooral rond de bronstijd van september tot en met oktober. Om dit mee te maken, bezoek je deze plek het best ‘s ochtends vroeg of aan het einde van de dag in de schemer. De plek herken je dan snel door de vele mensen langs de kant van de weg die zich daar opstellen om dit indrukwekkende schouwspel te zien.
Einde van het Speuldepad, terug bij Staverden
Bij terugkeer op het park van Staverden lopen we weer tegen het mooie witte kasteeltje van Staverden aan. De witte pauw op de toren tekent scherp af tegen de blauwe lucht. De watermolen en brasserie draaien op volle toeren. Er heerst een prettige ongedwongen sfeer. Een bezoek aan de tuin en kassen vervolgens, is een mooie afsluiting van onze prachtige wandeling.
De route van het Speuldepad is ons bijzonder goed bevallen. De periode van het jaar, het mooie weer en de prachtige afwisselende natuur werken hier aan mee. Vooral de prachtige beken en de uitgestrekte heide zijn hier de toppers. Mogelijk is het nog spannender om de tocht in tegenovergestelde richting te lopen. Je start dan (bij voorkeur in de vroege ochtend) richting Leuvenum. De kans om herten te zien is groter en halverwege neem je een koffiepauze bij Boshuis Drie. Neem wel de juiste afslag omdat dit restaurant niet direct aan de route ligt. Aansluitend lunchen op het landgoed Staverden zorgt helemaal voor een heerlijke dag uit!
Antwoorden op praktische vragen over de wandeling het Speuldepad
Het Speuldepad begint bij Staverden, gemeente Ermelo. Vanuit de N 302 (Harderwijk – Apeldoorn) neem je de afslag Staverden.Het adres voor de navigatie is Uddelermeerweg 2, 3852 NT Ermelo.
Alternatieve startpunten zijn restaurant Boshuis Drie (met aanlooproute) of restaurant de zwarte Boer in Leuvenum.
De wandeling staat beschreven op klompenpaden.nl.
Parkeren kan het beste op de grote parkeerplaats van landgoed Staverden.
Juist in deze buurt is het leuk om een plekje in de natuur te boeken.
Verder heb je direct op de route van het Speuldepad hotel-restaurant De Zwarte Boer liggen.
In Harderwijk vind je ondermeer:
- Op de website van landgoed Staverden krijg je de nodige informatie over wat er zoal te doen en te zien is in Staverden
- Op het landgoed is verder een bierbrouwerij gevestigd
- In de directe omgeving van Staverden liggen plaatsen als Harderwijk, Ermelo en Putten. Vooral Harderwijk heeft een mooi centrum en enkele musea die de moeite waard zijn.
- De gehele Veluwe is een prachtig gebied om te wandelen, fietsen of wild te spotten.
- De grootste toeristische trekpleister in de omgeving is Harderwijk. Hier is het mogelijk om bijvoorbeeld met een huurboot de Randmeren op te gaan
