De prachtige stad Lübeck aan de Oostzee is een ideale tussenstop als je op reis bent naar Scandinavië. Als Hanzestad was Lübeck in de middeleeuwen welvarend. De vele fraaie gebouwen in de binnenstad herinneren aan die bloeiperiode. Niet voor niets staat de “Altstadt” sinds 1987 op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Wandelend door de middeleeuwse straten vallen de vele herenhuizen en gebouwen in karakteristieke baksteengothiek onmiddellijk op. Net als de zeven imposante kerktorens, die het straatbeeld domineren. In deze blog leiden we je langs de belangrijkste hoogtepunten van Hanzestad Lübeck. Zodat je optimaal geniet van je stedentrip naar deze bijzondere stad.
Geschiedenis van Hanzestad Lübeck
Hoewel Lübeck al een paar eeuwen bestond, kwam de grote bloeiperiode na 1143. In de tweede helft van de 12e eeuw gaf de handel met Gotland de stad een impuls. De stad speelde een belangrijke rol in de totstandkoming van de Hanze, een samenwerkingsverband van handelaren en steden in de middeleeuwen. De Duitse Hanze was daarin de grootste, met Lübeck als spil. Niet voor niets was Lübeck de “Koningin van de Hanze”. De stad dreef vooral handel met Denemarken, België, Engeland en Rusland. Dit zorgde voor een grote welvaart. In de 16e eeuw viel het Hanzeverbond uiteen, ondanks verwoede pogingen van Lübeck om dit te voorkomen.
In de WO II had Lübeck zwaar te lijden onder geallieerde bombardementen. Vergeleken met andere Duitse steden werd gelukkig slechts een deel van de binnenstad verwoest. Na de oorlog is het centrum weer prachtig gerestaureerd. Dat geeft ons de kans om te genieten van de vele hoogtepunten van Lübeck.
Hoogtepunten van Hanzestad Lübeck
De historische binnenstad ligt op een eiland. Alle bezienswaardigheden kun je gemakkelijk lopend bereiken. We leiden je langs de belangrijkste hoogtepunten van Hanzestad Lübeck.
Holstentor
Begin je rondwandeling door Lübeck bij de Holstentor. Deze grote stadspoort uit de 15e eeuw is de belangrijkste bezienswaardigheid van de stad. Velen scharen de Holstentor zelfs tot een van de mooiste gebouwen van Duitsland. In de 15e eeuw bouwde men de stadspoort als onderdeel van de verdedigingswerken. Door de welvaart was de stad namelijk een aantrekkelijk doelwit voor vijandelijke troepen. Van de verdedigingswerken en stadspoorten is weinig meer over. Gelukkig is de Holstentor bewaard gebleven. Net als de Burgtor aan de noordkant van de stad. Deze is echter minder imposant dan de prachtige Holstentor. Binnen is een expositie te zien met als thema “de kracht van de handel”. Daar leer je meer over de Hanze, Lübeck als handelsstad en de geschiedenis van de stadspoort.
Tip: vlak bij de Holstentor zit ook de VVV. Ideaal voor het vinden van informatie over de hoogtepunten van Lübeck, een stadsplattegrond, een begeleide rondwandeling of andere praktische tips.
 |
Vlak bij de Holstentor zit ook de VVV. Ideaal voor het vinden van informatie over de hoogtepunten van Lübeck, een stadsplattegrond, een begeleide rondwandeling of andere praktische tips. |
Salzspeicher
Slechts enkele voetstappen verwijderd van de Holstentor staan de fraaie bakstenen zoutpakhuizen uit de 16e eeuw. Zout was een belangrijk handelsproduct voor Lübeck. Het zout werd gewonnen in een zoutmijn bij Lüneburg. Via het water werd het getransporteerd naar de zoutpakhuizen en opgeslagen. Het zout werd verkocht aan diverse landen, waar het werd gebruikt om het voedsel te conserveren. Later werden de pakhuizen gebruikt voor opslag van andere goederen.
Rathaus
Het stadhuis van Lübeck is een uitstekend voorbeeld van de Noord-Duitse baksteengothiek. Men beschouwt het gebouw als een van de belangrijkste niet-kerkelijke monumenten van het land. Opvallend is de gevel, gemaakt van gelakte baksteen. Een duur product, maar Lübeck zat in die tijd goed in de slappe was. Men begon met de bouw in de 13e eeuw. Na ongeveer een eeuw was het bouwwerk gereed. In de latere eeuwen is het stadhuis verbouwd en uitgebreid. Dat is te zien aan de verschillende bouwstijlen. Prachtig zijn de loggia uit 1572, de raads- en audiëntiezaal en de burgerschapszaal. Op gezette tijden zijn er rondleidingen in het stadhuis. Dat geeft je de kans om van de pracht en praal in de diverse zalen te genieten.
Kerken
De zeven torenspitsen die de horizon van Lübeck bepalen, behoren toe aan vijf kerken. Een daarvan is de St. Petri Kerk. Vanwege het uitkijkpunt op 50 meter hoogte mag een bezoek aan de St. Petri Kerk niet ontbreken. Met de lift ga je naar boven. Daar geniet je van een fantastisch panorama over de stad.
De allermooiste kerk van de stad is naar onze mening de Mariakerk. De bakstenen basiliek is een schoolvoorbeeld van de baksteengothiek in het Oostzeegebied. Zowel van buiten als van binnen valt de indrukwekkende architectuur van de kerk op. Hoogtepunten zijn de vele afbeeldingen van de dodendans, de bijzondere astronomische klok, het indrukwekkende altaar en de kapel met de klok die in 1942 neerstortte. Fraai vonden we ook de vele moderne kunst in de kerk. Het gaf een bijzondere dimensie aan dit gebouw. Voor de kerk staat het beeld De Duivelssteen. Volgens een legende zou de duivel hebben geprobeerd met een steen de bouw van de kerk tegen te gaan. Gelukkig is zijn poging mislukt. Zo kunnen wij genieten van een fraai bouwwerk, dat zeker een van de hoogtepunten van Hanzestad Lübeck is.
Heiligen-Geist-Hospital
Hoewel Lübeck in de middeleeuwen een welvarende stad was, waren er ook armen en zieken in de stad. Deze mensen waren afhankelijk van de hulp van de welgestelden. Zo ontstond in 1286 het Heiligen-Geist-Hospital. Het gebouw is een van de belangrijkste monumentale gebouwen in de baksteengothiek. Opvallend zijn de voorgevel met drie puntgevels en vier slanke torentjes, de prachtige kerkzaal en het schip waarin de bedden van de behoeftigen stonden opgesteld. Later werden in deze ruimte kleine houten kamertjes gemaakt. Deze werden tot in de jaren ‘60 van de vorige eeuw gebruikt. Loop zeker ook even om het gebouw heen, om te genieten van de idyllische tuin. Een weldadige rust valt je daar ten deel.
Steegjes en hofjes
De oude binnenstad van Lübeck is een groot labyrint van steegjes en hofjes. Achter de bakstenen gevels liggen groene oases. De kleine woningen ontstonden in de tijd dat de handel floreerde. Leefruimte was schaars in die periode. Men legde smalle steegjes aan met kleine huisjes, vaak zelfs zonder raam. In de binnenstad zijn nog diverse hofjes overgebleven. Nu zijn deze hofjes een heerlijk rustpunt in de stad, met lieflijk ogende huizen en fraaie tuinen. In de Glockengießerstraße vind je twee van deze fraaie hofjes dicht bij elkaar: de Fuchtingshof en de Glandorps Hof. Neem zeker een kijkje in die hofjes, maar respecteer de privacy van de bewoners.
Marsepein snoepen bij Café Niederegger
Het marsepein van Lübeck is wereldberoemd. Het zoete goedje werd volgens verhalen in het begin van de 15e eeuw hier uitgevonden om hongersnood tegen te gaan. Waarschijnlijker is het echter dat de handel met verre landen Lübeck in contact bracht met marsepein. De stad had in de 19e eeuw diverse bedrijven die marsepein vervaardigden. Een daarvan was de firma Niederegger. In het Café Niederegger kun je je tegoed doen aan overheerlijke creaties van marsepein. Je kunt er bovendien van alles kopen voor thuis. Boven het café is een heus Marsepeinmuseum, met zelfs levensgrote poppen van marsepein.
Musea in Lübeck
Cultuurliefhebbers komen volledig aan hun trekken in Lübeck. Ondanks dat de historische binnenstad niet groot is, zijn er veel musea.
In de stad woonden twee belangrijke schrijvers, Thomas Mann en Günter Grass. Beiden hebben de Nobelprijs voor literatuur gewonnen. Het Buddenbrookhaus is het museum over Thomas Mann en zijn levenswerk Buddenbrooks (tijdelijk gesloten, er is een kleine expositie in een dependance i.v.m. verbouwing). Het Günter Grass-Haus belicht het werk van de schrijver van onder andere “der Blechtrommel”.
Een andere beroemde inwoner van Lübeck was Willy-Brandt. Een Duits politicus die Bondskanselier werd en zich heeft ingezet voor Europese politieke samenwerking en eenwording. Hiervoor heeft hij de Nobelprijs voor Vrede ontvangen. Het Willy-Brandt-Haus belicht het leven van hem en zijn rol in de nationale en internationale politiek.
Geïnteresseerden in het Hanzeverleden van Lübeck en de ontwikkeling van de Hanze mogen het Europese Hanzemuseum niet overslaan. Het interactieve museum staat vooral stil bij de ontwikkeling van de handel vanuit Lübeck naar Rusland. Ook gaat het in op de belangrijke positie die de stad in de Hanze innam.
Museum Behnhaus Drägerhaus is gevestigd in twee 18e-eeuwse stadspaleizen. Het museum heeft een grote collectie schilderijen, beeldhouwwerken en decoraties uit de 19e en 20e eeuw.
Schiffergesellschaft
Het gilde voor zee- en kooplieden bezat een gildehuis in het centrum van Lübeck, de Schiffergesellschaft. Het gilde baatte een herberg uit. Daarnaast zorgde het gilde voor hun leden en hun gezinnen in nood. Zo waren er slaapplaatsen voor de arme leden. Nog steeds is Schiffergesellschaft een herberg waarin je kunt genieten van echte zeemansgerechten in een authentieke ambiance. In het gebouw vallen de wapenschilden van de zeelieden op, direct bij de zitbanken. Zo had iedereen zijn vaste plaats in het Schiffergesellschaft.
Wandelen langs hoogtepunten van Hanzestad Lübeck
Wij hebben alle hoogtepunten van Lübeck wandelend bezocht. Een erg handig hulpmiddel hierbij was de stadsplattegrond. Daarop staat een “stadtrundgang” aangegeven. Als je die volgt, kom je langs alle hierboven beschreven bezienswaardigheden. Een ideale manier om de historische binnenstad van Lübeck wandelend te ontdekken. De leukste straten om doorheen te lopen zijn wat ons betreft de Hüxstraße en de Glockengießerstraße. In die straten vind je leuke winkels, gezellige koffiehuizen, intieme hofjes en veel mooie gebouwen.
Met een gids de hoogtepunten van Hanzestad Lübeck bezoeken
Wanneer je meer achtergrondinformatie wilt over de stad, de historie, gebouwen en de belangrijkste inwoners van Lübeck, dan is een rondleiding met gids ideaal. Op die manier leer je Lübeck nog beter kennen. De VVV van Lübeck biedt diverse stadstours aan. Een volledig overzicht vind je op deze pagina.
Veelgestelde vragen over Lübeck en de hoogtepunten van Hanzestad Lübeck
Lübeck ligt in het noorden van Duitsland. De stad ligt ongeveer 70 kilometer ten noordoosten van Hamburg. De Oostzee is niet ver verwijderd van Lübeck.
- Auto: het is iets meer dan 500 km rijden over de snelweg vanaf Utrecht. Vanaf Osnabrück naar Bremen en Hamburg is een filegevoelig traject, zeker in het hoogseizoen.
- Trein: Binnen zeven uur kun je met de trein vanuit Utrecht in Lübeck zijn. Houd wel rekening met diverse overstapmomenten (Enschede, Osnabrück, Hamburg). Daarentegen heb je geen stress over oponthoud door files.
De volledige historische binnenstad is al een bezienswaardigheid op zich. Niet voor niets staat de “Altstadt” van Lübeck sinds 1987 op de werelderfgoedlijst van UNESCO. De stad kende als “Koningin van de Hanze” een welvarend verleden. Daarvan zijn prachtige monumenten het blijvende bewijs. De beroemde baksteengothiek tref je aan in veel gebouwen. Enkele hoogtepunten zijn de stadspoort Holstentor, de zoutpakhuizen Salzspeicher, de Mariakerk en de vele steegjes en hofjes in de historische binnenstad.
Jazeker, je kunt je uitstekend een weekend vermaken in deze Hanzestad. Langs de oevers van de Trave vind je veel restaurants met gezellige terrassen. Daarnaast is de marsepein uit Lübeck een wereldberoemde lekkernij. En dankzij de bloeiende handel in de middeleeuwen is de stad vol met prachtige gebouwen en pakhuizen. Want de hele binnenstad van Lübeck is UNESCO-werelderfgoed.
Als je wilt ontbijten in de stad, dan is de Hüxstraße een straat waarin je gezellige ontbijtgelegenheden vindt. Zoals bijvoorbeeld Kaffeehaus-Lubeck. Het is een klein tentje, dus het zit snel vol. Ook Café Niederegger is een mooie plek om te ontbijten.
Bij mooi weer is het een feest om op een van de vele terrassen aan de kade van de Trave tegenover de zoutpakhuizen te zitten. Niet alleen voor een drankje, maar ook voor een diner kun je er terecht. Verwacht er geen haute cuisine, maar de ambiance vergoedt veel.
Goede restaurants in Lübeck zijn:
Wij verbleven naar volle tevredenheid in een ruime Airbnb-accommodatie in een stijlvol pand vlakbij het centrum. In een paar minuten liepen we in de historische binnenstad. We konden onze auto gratis parkeren in de buurt.
Andere goede onderkomens zijn:
Zit je keuze er nog niet bij? Kijk dan eens naar het totaaloverzicht van accommodaties in Lübeck.
