Het is weer midden augustus, voor ons een mooie periode om te wandelen. Vanaf nu tot begin september staat in ons land namelijk de heide in bloei! Om het bloeiseizoen goed in te luiden, zoeken we een heidewandeling uit bij het Veluwse Heerde. Een goede keuze, zo blijkt, want het heuvelachtige heidelandschap van de Renderklippen is betoverend mooi. Niet alleen als de heide bloeit!
Via sprengen naar de bloeiende heide
We hebben een mooie dag uitgezocht voor onze eerste wandeling van het seizoen naar bloeiende heide. Het is overwegend zonnig en niet te warm. We parkeren de auto bij een begraafplaats midden in het bos. Een wat ouder echtpaar wandelt vanaf de begraafplaats naar een door het dichte bladerdek in de schaduw gelegen bankje. We groeten elkaar, strikken onze veters en gaan op weg. We lopen eerst nog over een brede zandweg, maar snel daarna slaan we een smal, slingerend bospad in.
Even later komen we in het gevarieerde naald- en loofbos een bewegwijzeringsbordje tegen. Het bordje wijst ons richting de zogenaamde “sprengen”. Een spreng is een kunstmatig aangelegde beek die oorspronkelijk werd gebruikt voor de watertoevoer naar watermolens. Sprengen werden voornamelijk aangelegd in gebieden waar natuurlijk stromend water schaars was, zoals hier op de Veluwe. Naast het aandrijven van een watermolen werd een spreng soms ook gebruikt voor drinkwatervoorziening. Of om grachten en vijvers van water te voorzien. Met het verdwijnen van watermolens verloor de spreng zijn functie. Maar tijdens onze wandeling zien we er nog meerdere in het bos. En mede dankzij de vele regenval van de afgelopen tijd, zijn ze nu vol met helder stromend water.
Het is genieten hier in de bossen bij Heerde. Toch vragen we ons af wanneer we eindelijk de bloeiende heide gaan zien. Daarvoor kwamen we tenslotte naar dit deel van de Veluwe. Gelukkig worden onze gebeden snel hierna verhoord. Aan de bosrand zien we de eerste heide van onze wandeling in bloei staan. We zijn uitgekomen bij het heidegebied van de Renderklippen.
Bloeiende heide op de Renderklippen
De Renderklippen zijn een van de grootste actieve stuifzandgebieden van West-Europa. Het uitgestrekte gebied dankt zijn naam aan de klippen: de tot 30 meter hoge zandduinen die je hier kunt vinden. Gelukkig is er naast stuifzand heel veel heide. En zoals we eerder merkten, ook heel veel bos. De Renderklippen zijn dan ook een geliefde plek voor wandelaars. Maar blijkbaar ook voor fietsers: overal vandaan zien we groepjes fietsers op voornamelijk e-bikes voorbij fietsen. We geven ze zeker geen ongelijk. Los van het prettige fietsweer is het hier namelijk echt ongelooflijk mooi! Zowel ons wandelpad als de fietspaden slingeren zich om en over de stuifduinen. Bij elke top weet het uitzicht op het uitgestrekte heidelandschap ons te verrassen. Hier kunnen we wel uren ronddwalen!
De Renderklippen zijn niet alleen een lust voor het oog, je vindt er ook een grote verscheidenheid aan flora en fauna. Zo heb je tussen de struik-, dop- en kraaiheide vele bijzondere plantensoorten groeien. Verder komen er naast amfibieën, slangen en vele insectensoorten herten, reeën en wilde zwijnen voor. Maar de kans dat je die overdag tegenkomt is niet zo groot. Wel kom je waarschijnlijk schapen tegen het lijf. Op de heide worden namelijk 150 Veluwse heideschapen ingezet om de heidevelden te begrazen. De heide blijft hierdoor behouden terwijl andere planten de kans krijgen om te groeien.
Toch komen wij geen enkele schaap tegen, zelfs niet bij de schaapskooi waar we even later langslopen. We besluiten om even op een bankje bij een grote stal uit te rusten van de vele klimmetjes. Het is een lekker rustig plekje. Op enkele jonge gezinnen na zijn we er de enigen. In de tussentijd is er wat lichte bewolking binnen komen drijven. Wel zo prettig, want op veel onbeschutte delen op de heide werd het aardig warm.
Waterpartijen tijdens onze heidewandeling bij Heerde
We verlaten het erf van de schaapskooi en steken een groot, relatief vlak heidegebied over. Bij de bosrand ligt ineens een kleine maar langgerekte waterplas. Het is slechts een van aardig wat (zure) vennen met permanent water in dit gebied. We betreden het bos en komen uit bij een wat groter ven, het Pluizenmeer. Door de ondoordringbare onderlaag blijft regenwater in dit meer waar het veel dieren aantrekt. Zoals libellen en boomvalken. Vroeger werd dit ven gebruikt om de schapen te wassen.
De route brengt ons vervolgens terug naar de heide. Toch ziet de omgeving er heel anders uit dan eerder tijdens deze wandeling. De grote, uitgestrekte heidevlakte heeft plaatsgemaakt voor een omgeving van half bos en half heide. Onwerkelijk mooi, zo concluderen we. We zijn overigens niet de enigen die er zo over denken. Tijdens het wandelen komen we regelmatig andere wandelaars uit tegenovergestelde richting tegen. De schitterende omgeving vormt onmiddellijk het onderwerp van gesprek. Ook maken onze camera’s overuren.
Niet veel later steken we de Elburgerweg over en vangen we aan met het laatste deel van onze wandeling. We zijn weer terug in de bossen van de Heerder Sprengen. Waar het bij de heide van de Renderklippen nog tamelijk druk was, zijn we hier de enigen. We komen langs enkele verstilde velden en statige beukenlanen. En we pakken nog een spreng als uitloper van de Bovenbeek Heerde mee. Vervolgens passeren we de bosrijke villawijk Ambtsbos. Diep verscholen tussen het loof zien we de mooiste woningen. Je zou er maar wonen en elke ochtend vroeg groot wild in je achtertuin spotten…
Einde van de heidewandeling bij Heerde
We steken vanuit noordelijke richting opnieuw de Elburgerweg over. Direct hierna bereiken we de parkeerplaats. Onze wandeling is ten einde. We kunnen terugkijken op een ongelooflijk fraaie heidewandeling, eentje die thuishoort in onze top 3. Het bloeiende heidelandschap is nu op zijn mooist, maar deze wandeling kun je prima in elk jaargetijde maken. Daar komt bij dat het bij de Trage Tocht Renderklippen uiteindelijk om zoveel meer gaat dan alleen heide. Ook het deel van de route door de bossen met de sprengen is namelijk heel bijzonder. We nemen ons dan ook voor om binnenkort opnieuw naar dit gebied te gaan. Maar dan om het nabijgelegen landgoed De Dellen te verkennen. Wellicht zelfs onder begeleiding van een boswachter!
Antwoorden op praktische vragen over de heidewandeling bij Heerde
Deze wandeling is 9 kilometer lang. Bijna de hele wandeling loop je vrijwel alleen over onverharde paden.
Dit is een zogenaamde Trage Tocht. Deze wandelingen beschikken over een uitstekende routebeschrijving. Op de website van Wandelzoekpagina vind je de routebeschrijving en een gps-track. Die laatste heb je eigenlijk niet nodig.
Het startpunt van de route is begraafplaats Engelmanskamp aan de Elburgerweg 29 in Heerde. Dit is midden in het bos. Er is ruimte om je auto te parkeren. Een andere optie is de parkeerplaats van de Schaapskooi. Deze vind je aan de Renderklippenpad 8181. Vanaf hier pak je de route op bij punt 5 van de routebeschrijving. Houd er rekening mee dat je je auto bij deze parkeerplaatsen niet kunt opladen.
In principe kan dit, maar het is wel een mijl op zeven. De dichtstbijzijnde bushalte (Transferium Horsthoek in Heerde) is nog enkele kilometers verwijderd van de route. Buslijnen 210, 304 en 602 brengen je naar deze bushalte.
Alleen bij Uitspanning de Schaapskooi kun je in de weekenden wat eten of drinken. Je doet er daarom goed aan om zelf wat te eten en te drinken mee te nemen.
Neem bij zonnig (en warm) weer voldoende water mee. Een groot deel van de wandeling loop je namelijk onbeschut over de heide.
Trage Tochten zijn wandelroutes voor liefhebbers van onverhard wandelen. De routes gaan voor minimaal 70% over onverharde paden. Ze voeren door een afwisselend landschap, vaak boerenland en natuur. Trage Tochten lopen vaak over rustige paden, ook in drukke wandelgebieden. Het zijn rondwandelingen tussen gemiddeld 5 en 22 kilometer.
Op de website van Wandelzoekpagina kun je uitgebreid zoeken naar alle Trage Tochten. Er staan er meer dan 600 op, verspreid over het hele land. Iedere wandeling heeft een goede routebeschrijving en een gps-track.
De beste manier om de Renderklippen te verkennen, is wellicht te voet. Je kunt dan namelijk eenvoudig de vele uitzichtpunten beklimmen. Toch zagen we tijdens onze wandeling veel fietsers over de keurig aangelegde fietspaden van de omgeving genieten. Op fietsnetwerk.nl vind je enkele fraaie fietstochten die je bij de Renderklippen kunt maken. Zoals Fietsroute Epe en Heerde. Of de Fietsroute tussen Veluwe en IJssellandschap.
