Varanasi, ook bekend onder de naam Benares, is een stad in de Indiase deelstaat Uttar Pradesh. De stad bestaat al meer dan 2700 jaar en is een van de oudste (bewoonde) steden ter wereld. Varanasi ligt aan de heilige rivier de Ganges en heeft circa 1,5 miljoen inwoners. Samen met Bodhgaya, Puri en Ujjayi is Varanasi een van de vier belangrijkste pelgrimsplaatsen in India voor hindoes. Tijdens hun pelgrimstocht komen hindoes in de rivier de Ganges zich ritueel “reinigen” (baden). Dit gebeurt op de daarvoor bestemde oevers, de zogenaamde ghats: trappen die zich vanaf de oever naar de Ganges begeven.
Varanasi is de religieuze hoofdstad van India. De drukte, soms chaos, de ceremonies, de sfeer, geuren, kleuren, tempels en crematieplaatsen maken dat een bezoek aan Varanasi je hele leven bij zal blijven. Juist daarom mag een bezoek aan Varanasi beslist niet ontbreken aan je rondreis door Noord-India.
Fascinerend en bijzonder tegelijk
Varanasi is een fascinerende stad die je eigenlijk met geen enkele stad kunt vergelijken. Varanasi is doorspekt met rituelen en religie. Je kunt daar niet om heen wanneer je daar bent. Direct op de eerste dag hebben we daarvan het nodige meegekregen. Zo woonden we aan het begin van de avond een mooie religieuze hindoeïstische aarti-ceremonie bij aan de oever van de Ganges. Een avondgebed met veel repeterende muziek en zang. Dezelfde avond hebben we gewandeld langs de Ganges. Ook maakten we twee boottochtjes over de rivier. Langs de route zagen we de mooi uitgelichte, vaak eeuwenoude gebouwen en de crematieplaatsen.
De heilige rivier de Ganges
Voor hindoes is Varanasi de meest heilige stad en de Ganges de meest heilige rivier van India. Veel mensen komen er ook om te sterven en worden gecremeerd aan de oever van de Ganges. Terwijl veel mannen en vrouwen een duik in het water nemen, worden op de verbrandings-ghats lichamen gecremeerd. De nabestaanden strooien de as van hun dierbaren in de rivier. Vrouwen doen hun was in het water, families poetsen er hun tanden mee en de ‘chai wallah’, de theeverkoper, kookt het water om thee van te zetten. Varanasi is al meer dan tweeduizend jaar het centrum van de hindoecultuur en religie.
Vroeg op voor de zonsopkomst
We moesten vroeg opstaan. Rond 5 uur werden we namelijk opgehaald voor een boottochtje over de Ganges. Op weg daar naar de rivier was het druk en indrukwekkend. Veel mensen waren al op de been en hadden zich in de vroege ochtend gewassen in de Ganges. De boottocht voerde ons langs de plekken waar de mensen een ‘heilig bad’ nemen. Voor hindoes is Varanasi wat Mekka is voor moslims en Jeruzalem of Rome voor christenen.
Religie, rituelen, aanbidding en verering voel je hier tot in je haarvaten. Na de boottocht volgde een wandeling. Deze wandeling bracht ons langs de “grote” crematieplaats waar de crematies in volle gang waren. Mooi om te zien hoe men hier met leven en dood omgaat. Veel Hindoes die voelen aankomen dat zij spoedig zullen sterven en die hier verbrand willen worden, gaan naar een soort hospice waar ze hun laatste dagen slijten. Na de crematieplaats, gingen we door naar de bloemenmarkt en een aantal tempels. Soms zijn deze verscholen achter de gevels in de smalle straatjes.
Struinen door de stad
Het grootste deel van de oude stad is autovrij. Dat maakt dat je eigenlijk de stad alleen te voet kunt verkennen. Het brengt je op de leukste en meest bijzondere plekken. Zo kwamen we in de oude islamitische wijk. Daar zijn veel fabriekjes waar textiel en zijde wordt gefabriceerd. Je hoort het geratel van de weefgetouwen achter de gevels. Af en toe staat er een deur of raam open zodat je naar binnen kunt kijken. Verder bezochten we een bijzondere geitenmarkt, die overigens alleen toegankelijk is voor mannen. Op een binnenplaats gingen de geiten van hand tot hand over naar hun nieuwe eigenaar. Direct naast de geitenmarkt zijn slagerijen gevestigd. Daar komen sommige geiten ritueel aan hun einde. In de moslimwijk worden naast groente en etenswaar veel kippen verkocht. Want het zijn vooral de niet-hindoes in India die vlees eten.
Trouwerijen seizoen
’s Middags namen we een boot om naar een van de belangrijkste ghats (de trappen naar de Ganges) van Varanasi gegaan, de Dashashwamedh Ghat. Daar vonden aan de lopende band hindoebruiloften plaats. Van november tot maart is namelijk het huwelijksseizoen in (noord)India. In twee uur tijd telden we maar liefst 25 bruidsparen met hun familie. De paren en familie volgden een vast ritueel, werden gezegend en gingen naar de overkant van de Ganges om daar feest te vieren. Lopend zijn we weer teruggegaan naar de Gath vlakbij het hotel. Ook daar vonden weer ceremonies plaats.
Leven en dood gaan hand in hand
Er is geen plek in India waar leven en dood met zoveel geuren en kleuren wordt gevierd als in Varanasi. Fel oranje lijkwaden met veel wierook en rites. In ’s werelds grootste bedevaartsoord bevinden zich jaarlijks miljoenen hindoes die zich in de heilige Ganges reinigen van hun zonden. Op de crematieplaatsen langs de oever worden de lichamen van overledenen in de open lucht verbrand. Wie zijn as over Moeder Ganga strooit, gaat meteen door naar het Nirwana. De hoogste staat die een mens kan bereiken waardoor heiligdom behaald wordt.
Leuke straatjes en de betoverende Gouden Tempel
Varanasi is niet alleen de stad van de lijkverbrandingen. Benares, de oorspronkelijk naam van Varanasi, biedt kunst- en cultuurliefhebbers een schat aan tempels en paleizen. In het ‘het huis van Lord Shiva’, de stad Varanasi, ontmoeten volgens het hindoegeloof alle goden elkaar.
Parallel aan het leven langs de rivier bevindt zich achter de zandkleurige ghats en kleurrijke tempels een labyrint van drukke steegjes. Veel van de muren in de straatjes zijn voorzien van “murals”, schitterende wandschilderingen. De voettocht vanaf de ghats voert door een mensenzee in de smalle steegjes. In de winkeltjes kun je van alles voor je bruiloft tot aan je begrafenis kopen. De steegjes komen bijna allemaal uit bij de beroemdste tempel van Varanasi, de ‘Kashi Vishwanath’, ofwel de Gouden Tempel.
De Kashi Vishwanath Tempel is een van de heiligste tempels van het Hindoeïsme. De tempel heet ook wel de Gouden Tempel omdat twee van haar koepels met 800 kilogram goud zijn bedekt. Deze tempel is meerdere keren vernietigd en opnieuw opgebouwd. In de hoofdtempel zijn verschillende kleinere tempels, waar ook andere goden aanbeden worden. Een bezoek aan de tempel en een bad in de Ganges zou volgens het geloof een van de manieren zijn om “Moksha” te bereiken, ofwel de bevrijding en wedergeboorte.
De gouden tempel bezoeken
Het is overigens best wel ingewikkeld om als toerist de Gouden Tempel te bezoeken. Je moet eerst met je paspoort in het toeristenbureau een kaartje kopen. Je wordt vervolgens gescreend. Alle apparatuur die je bij je hebt, inclusief een elektronisch horloge, moet worden opgeborgen in een kluis. Dat geldt ook voor je eventuele leren riem. Leer wordt niet toegestaan in de tempel. Je mag in de tempel niet fotograferen en je doet natuurlijk je schoenen uit. Naast de controle aan het loket volgen bij de ingang van de tempel nog twee veiligheidscontroles. Laat je hierdoor niet afschrikken, want een bezoek aan deze tempel is meer dan de moeite waard. Al was het alleen maar om te zien hoe de hindoes hun goden aanbidden en offeranden komen brengen.
Andere bezienswaardigheden in en rond Varanasi
Aan de oostelijke oever van de rivier de Ganges ligt het Ramnagar Fort. Het is bekend om zijn crèmekleurige Chunar zandsteen. Dit kasteel uit 1750 heeft gebeeldhouwde balkons, een open binnenplaats en verschillende paviljoens. Het Fort is het huis geweest van de maharadja, de koning, en daarna van zijn kinderen. Een deel van het Fort is te bezoeken als museum.
Tien kilometer buiten Varanasi ligt Sarnath, de plek waar Boeddha zijn eerste preek heeft gehouden. Je kunt hier komen met bijvoorbeeld een tuktuk of taxi. Sarnath ligt ten noordoosten van de binnenstad van Varanasi. Het is een van de vier belangrijkste pelgrimsplaatsen in het boeddhisme. Het heeft een archeologische site met een enorm grote en hoge Stoepa (een ui-vormig gebouw), een hertenkamp en een leuk museum. Ongetwijfeld het bekendste beeldhouwwerk in het museum is de vierkoppige leeuw die ook op alle bankbiljetten van India staat.
Antwoorden op praktische vragen over de een bezoek aan Varanasi
Varanasi ligt in Noord-India in de deelstaat Uttar Pradesh.
Je kunt Varanasi op verschillende manieren bereiken. Zo zijn wij met de nachttrein vanuit Agra (Taj Mahal) naar Varanasi gekomen. De treinreis duurt ongeveer 14 uur. Vaak heeft de trein vele uren vertraging. Je kunt ook met de auto en het vliegtuig naar Varanasi gaan. Met de auto is het ongeveer acht uur vanuit Agra. Vanuit Delhi vertrekken ongeveer zes rechtstreekse vluchten naar Varanasi. De vlucht duurt ongeveer anderhalf uur. Vooral geschikt wanneer je een beperkt reisschema hebt.
Varanasi is bekend om de heilige rivier de Ganges en de lijkverbrandingen die 24 uur per dag plaatsvinden. Nergens komen de dood en het leven zo dicht bij elkaar als in deze stad. Daarnaast staat de stad bekend om de kleurrijke pelgrims die zich komen wassen in de rivier en om de ceremonies.
Een boottocht bij zonsopkomst op de Ganges moet je hebben meegemaakt. In de vroege ochtend ga je naar de Dashashwamedh Ghat. Vanaf daar vertrekken de (roei)boten. Op weg naar de boot zie je ook de stad ontwaken, de marktkooplui hun waren uitpakken en mensen terugkeren van hun badritueel in de Ganges.
Tijdens het “lichtjesfeest”, Divali, is de stad prachtig versierd met gekleurde lampjes en staan op alle treden van de Ghats kleine olielampjes. Divali is afhankelijk van de stand van de maan in oktober of november.
Tot vier jaar geleden was het niet gebruikelijk om tijdens crematies foto’s te maken. Tegenwoordig wordt het toegestaan, mits je dat doet op gepaste afstand en de familie niet voor de voeten loopt. Vaak wil de familie ook dat je vooraf toestemming vraagt.
Voor nog geen €2 per persoon kun je ‘s avonds met een groep mee om een boottocht te maken van ongeveer een uur. Wil je een privétour met twee personen met een (roei)boot, dan betaal je ongeveer €12 voor een uur.
Je kunt terecht bij allerhande kleine restaurantjes. Buiten de moslimwijk zijn de meeste restaurants vegetarisch: bonenschotels, gebakken paneer, een soort kaas. Veel goede restaurants bevinden zich in kleine straatjes achter de Ghats. Je kunt ook overal streetfood kopen: gefrituurde samosa, pasteitjes, gebakken Maggi Noodles en gebakken groente. Vind hier een overzicht van beste restaurants in Varanasi.
Er is voor iedere portemonnee wel accommodatie te vinden. Zelf hebben we overnacht bij hotel “Palace on Ganges”. Een leuk hotel en goed betaalbaar (€45 voor twee personen met ontbijt). Zeker de centrale ligging en het dakterras zijn fijn. Het hotel is vlakbij een van de belangrijkste ghats, de Assi Ghat. Iedere avond zijn daar meerdere voorstellingen. Vanaf deze plek kun je ieder moment een boottocht maken. Vind hier een overzicht van overige accommodatie in Varanasi.
Dit interesseert je wellicht ook
- Praktische informatie over reisbestemming India
- Rondreis door sprookjesachtig Noord-India
- De kamelenmarkt van Pushkar moet je gezien hebben
- Video van Go India over Rajasthan, Varanasi, New Delhi en Agra
- Video van Experience India over de Ganga Aarti in Varanasi
