Trage Tocht naar Naarden Vesting: stad én natuur
Trage Tocht naar Naarden Vesting: stad én natuur
We hebben weer een verrassende wandeling gemaakt. De Trage tocht naar Naarden Vesting bracht ons op totaal onbekende plekken. Van twee natuurgebieden hadden we nog nooit gehoord. En dat terwijl we al meer dan 30 jaar in deze regio komen om te fietsen of te wandelen. Natuurlijk is het hoogtepunt van de wandeling een bezoek aan Naarden Vesting. Maar ook het Naardermeer, de natuurgebieden Laegieskamp, Gijzenveen, Cruysbergen en de Fransche Kampheide liggen op de route. Een prachtige afwisseling van stad en natuur bij een verrassende Trage Tocht naar Naarden Vesting!
Deze route heeft hetzelfde vertrekpunt als onze prachtige wandeling door de Gooise natuur. Maar de wandeltochten overlappen elkaar totaal niet. Dus spreekt dit gebied je aan, dan hebben we nog een prachtige tocht voor je beschreven.
Het sjieke Brediuskwartier
Het is nog bewolkt, zelfs nevelig, als we onze auto parkeren bij het startpunt van de Trage Tocht naar Naarden Vesting. Volgens de weersvoorspellingen komt de zon ons straks vergezellen. Maar nu is het nog fris en grijs. Met de routebeschrijving die we op de Wandelzoekpagina hebben gevonden in de hand, gaan we op pad.
Het eerste stuk lopen we door zo’n typische volkswijk, zoals er in Nederland meer zijn. Maar geleidelijk merken we dat we in het sjiekere deel van Bussum komen. De straten worden breder, de huizen groter. Al snel lopen we door leuke stadsparken met singels. Wat een luxe voor de bewoners. Ze hebben al vorstelijke tuinen, maar daarachter liggen nog eens de mooiste parken. Alhoewel: het verbodsbord bij de ingang van het Bilderdijkpark is niet heel uitnodigend. Werkelijk niets mag je in het park. Gelukkig mogen we er wel doorheen lopen.
Dan doemt zelfs een woonwagenkamp op volgens de beschrijving. De woonwagens zijn inmiddels vervangen door huizen, merken we. Wel zijn ze allemaal gebouwd met die glimmende witte bakstenen. Dat is blijkbaar de norm bij de “kampbewoners”.
Naarden Vesting
We lopen via de buitenste vestingwal van de verdedigingslinie richting de toegangspoort van Naarden Vesting. Op de wal vallen de prachtige herfstkleuren op. We zien de eerste bunker al liggen. Verscholen onder de bomen en bedekt met een dikke laag bladeren is ie goed verstopt. In een van de bomvrije kazernes zit nu een sportschool. Dat is nog eens een veilige plek om aan je conditie te werken!
Naarden Vesting is door de puntgave stervorm uniek in Europa. In Nederland is Naarden Vesting het ultieme voorbeeld van vestingbouw. Eigenlijk komt alleen Bourtange in Groningen hierbij in de buurt. Niet voor niets is heel Naarden Vesting een rijksmonument. De dubbele walmuren met bastions en de gracht zijn in de 17e eeuw aangelegd. Nadat de Spanjaarden tijdens de Tachtigjarige Oorlog de stad hadden verwoest.
Matthäuspassion
Wij wijken hier wel even af van de originele route. Want het centrum van Naarden Vesting is te mooi om niet gelijk even te bezoeken. Dat kunnen we iedereen aanraden. Bij de VVV, gevestigd in de monumentale Utrechtse Poort, hebben ze zelfs een mooie stadswandeling langs alle bezienswaardigheden voor je klaarliggen. Wij lopen natuurlijk naar de Grote of Sint-Vituskerk. De jaarlijkse uitvoering van de beroemde Matthäuspassion vindt hier op Goede Vrijdag plaats.
Voor de kerk staat het beeld van Comenius. Deze Tsjechische geleerde en filosoof is begraven in Naarden. Zijn mausoleum is nu ook een museum met een overzicht van zijn werken. Achter de kerk zien we een ander beeld. Het blijkt het Nationaal Donor Monument te zijn. In 2011 onthulde Erica Terpstra, de bekendste “grijsopreis-reiziger” van ons land, dit monument.
Wij lopen verder en komen uit bij het Arsenaal. Deze vroegere wapen- en munitieruimte is al jarenlang de plek van interieur- en designstudio Jan des Bouvrie. De interieurontwerper overleed eind 2020. Net als de meubels die hij ontwierp, is het Arsenaal spierwit. Vanaf hier pakken we de officiële route van de Trage Tocht naar Naarden Vesting weer op.
Naardermeer
Eenmaal weer buiten Naarden Vesting lopen we een eind over een fraaie wal. De laatste herfstkleuren pikken we hier nog mee. Veel blad is al van de bomen, maar gelukkig zien we nog de fraaie kleurenpracht. Al dat blad op de paden kraakt onder onze schoenen.
Dan lopen we over het Cas de Bruijnpad. Hij was de laatste boer in Naarden Vesting. Zijn veebedrijf lag direct naast de Grote Kerk. Dat vonden de kerkbezoekers niet zo fris. Ze waren bang dat hun zondagse goed ging stinken naar de beesten. De gemeente kocht hem uit en zo eindigde de laatste boer van Naarden Vesting achter de vuilniswagen.
Het Naardermeer is weer zo’n prachtig stuk natuur dat deze wandeling aandoet. We lopen dit keer niet naar het mooie uitzichtpunt “De Muggenbult”. Maar als je dit niet kent, is het absoluut de moeite waard. Over het Naardermeer schreven we al eens een andere blog.
Bij het verlaten van het natuurgebied Naardermeer ontdekken we een nieuw tunneltje. Dat maakt de wandeling rondom het Naardermeer leuker en korter. Vroeger ging de route hier een stuk door een minder interessant deel van Naarden. Nu loopt het rondje Naardermeer helemaal in een natuurlijke omgeving.
Natuurgebied Laegieskamp
Weer komen we in een natuurgebied waar we nog nooit van gehoord hadden, laat staan gewandeld. Het bevindt zich op de overgang van de hoge zandgronden van het Gooi naar de westelijker gelegen veengebieden van de Vechtplassen. Een deel is vochtig bos, het hoger gelegen deel bij Naarden bestaat uit droog bos. Maar nu is de grond het eerste stuk flink drassig.
Het is niet zo’n groot gebied. Het ligt tussen het Naardermeer en de Hilversumse Meent. Aan de rand liggen veel sportvelden. In de verte horen we al de scheidsrechtersfluit. Als we dichterbij komen, zien we dat op alle hockeyvelden wordt gespeeld. En langs de kant staat veel publiek, heel veel publiek. En ze staan ook zij-aan-zij langs de lijn. De coronomaatregelen worden hier niet echt nageleefd.
De erfgooiers van Gijzenveen
Het Gijzenveen is een natuurgebied tussen de Hilversumse Meent en de Vechtstreek. Het is niet zo groot, maar vormt een belangrijke verbinding voor de dieren tussen de natuurgebieden in het Gooi en het Naardermeer.
Eeuwenlang lieten de erfgooiers hier hun vee grazen. Een erfgooier mocht de gemeenschappelijke grond gebruiken zodra hij zelfstandig een boerenbedrijf in het Gooi startte. Tijdens deze wandeling zien we regelmatig herinneringen aan de tijd van de erfgooiers. Er is zelfs een speciale wandelroute gewijd aan de erfgooiers. Ook de fietsliefhebbers kunnen een erfgooiers fietstocht maken.
In het Gijzenveen bevindt zich ook de historische Koedijk. Hier was tot aan het begin van de vorige eeuw een aarden militair verdedigingswerk gelegen. Dit “Werk I” aan de Koedijk vormde onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.
Nog een onbekend natuurgebied
En op het einde van onze Trage Tocht naar Naarden Vesting pakken we nog een onbekend gebied mee: we lopen over zanderij Cruysbergen. Dit gebied werd lang geleden gebruikt voor zandwinning. Via de vaarten en sloten in het gebied bracht men het zand per boot naar Amsterdam. Aan de rand van het gebied staat Villa Cruysbergen. Hier had de bekende schrijver en psychiater Frederik van Eeden een zogenaamde landbouwcommune gevestigd.
Het laatste stuk brengt ons over weer een bekend stukje natuur: de Fransche Kampheide. We zien er nu alleen niet zoveel van. Het begint wat te schemeren en de mist daalt langzaam neer over de heidevelden. Maar op deze Trage Tocht naar Naarden Vesting hebben we al zoveel nieuwe gebieden gezien, dat we de mist voor lief nemen. Het was een prachtige tocht met veel verrassingen voor ons. Het beloofde zonnetje onderweg hebben we niet gekregen. Maar met zo’n mooie wandeling als dit was het toch echt genieten.
Praktische info Trage Tocht naar Naarden Vesting
- De Trage Tocht naar Naarden Vesting is 17 kilometer lang. De uitstekende routebeschrijving van de Trage Tocht naar Naarden Vesting en een gps-track kun je downloaden op Wandelzoekpagina. Dit kan alleen tegen betaling sinds 2021
- Hoewel de route onder andere door Bussum en Naarden Vesting gaat, loop je grote delen over onverharde paden. Sommige waren zelfs wat drassig. Trek dus waterdichte wandelschoenen aan die vies mogen worden.
- Het startpunt van de Trage Tocht naar Naarden Vesting is bij het NS-station Bussum Zuid. De route is dus uitstekend bereikbaar met het openbaar vervoer.
- Je kunt je auto gratis parkeren op de grote parkeerplaats bij het station.
- In de natuurgebieden zijn honden niet toegestaan. Neem je viervoeter dus niet mee op deze wandeling.
- We hebben deze wandeling in het weekend gelopen. Ook dan is het op de meeste plekken erg rustig. In Naarden Vesting was het een week voor Sinterklaas in het centrum wel wat drukker. Maar ook hier konden we coronaproof wandelen.
- Bij het NS-station is een coffeecorner. In Naarden Vesting zijn diverse horecagelegenheden. Normaal gesproken kun je ook wat gebruiken bij Gasterij Stadzigt bij het Naardermeer. Deze locatie was in verband met corona nu gesloten. Bij de overige zaken was er alleen een take-away-service.
- Wil je deze Trage Tocht naar Naarden Vesting samen met iemand maken, maar weet je niet met wie? Word klupper en vind nieuwe mensen om leuke activiteiten mee te organiseren. Klup is een online sociaal platform waarin actieve 50-plussers elkaar kunnen ontmoeten om leuke dingen met elkaar te ondernemen.
