Duinen, poelen, vennen, heide, akkers, dennen en gevarieerde, soms ruige loofbossen: zomaar een greep van wat je te zien krijgt bij de Ravenvennen in De Maasduinen. In het voorjaar maakten we voor het eerst kennis met dit Noord-Limburgse, nationale park. De Maasduinen is een van de twintig nationale parken die ons land rijk is. Het gebied vormt een langgerekte gordel van heuvelachtige stuifduinen. Het is zó groot dat je wel een week nodig hebt om de belangrijkste, uitgezette wandelingen te maken. In het voorjaar deden we het noorden aan. Nu in de herfst vonden we het tijd voor het zuiden. Een totaal ander gebied dat ons zeker niet teleurstelde.
Onze herfstwandeling om de Ravenvennen
Het is bewolkt maar gelukkig droog en niet koud als we het redelijk drukke parkeerterrein oprijden. We pakken de routebeschrijving en de app met de gps-route erbij. Omdat de routebeschrijving niet lijkt te kloppen controleren we onze positie op onze mobiel. Wat blijkt? We staan op de parkeerplaats ‘Ravenvennen’ in plaats van ‘Limburgs Landschap’! We besluiten om de auto niet meer te verplaatsen, Van hieruit is het namelijk minder dan 100 meter lopen voordat we alsnog de route kunnen oppakken.
Het eerste stuk wandelen we over een breed, onverhard bospad. Het verbaast ons dat de bomen, op de berken na, nog aardig wat blad dragen. De goudgele en rode bladeren zorgen met het groen van de hoge dennen voor een bonte kleurenpracht. Vervolgens slaan we af naar links, een smal pad tussen de varens in. Het boslandschap verandert in een ruige en pure omgeving. Regelmatig moeten we over omgevallen, half vergane bomen klauteren. De stichting Limburgs Landschap geeft de natuur de vrije hand. Af en toe is het door het dichte struikgewas onduidelijk waar het pad verder gaat. We zijn dan ook erg blij met de gps-route op ons mobieltje.
We banen ons verder door het ruige bos tot we uitkomen bij een breder pad. Hierna volgt een redelijk lang, comfortabel pad aan de bosrand met open velden. Het pad brengt ons uiteindelijk bij de parkeerplaats Limburgs Landschap, het officiële startpunt van de wandeling. Het is ook een belangrijk knooppunt binnen het wandel- en ruiterroutenetwerk van de regio.
Van natuureducatie naar de Schandelose Heide
We vervolgen onze wandeling in de omgeving van het piepkleine, maar eeuwenoude buurtschap Bong. De route voert door overwegend loofbossen en langs open velden en paardenweiden. Wat is het hier mooi en vredig! Kort daarna passeren we een open houten hut van de IVN (Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid). De IVN organiseert activiteiten om mensen de natuur van dichtbij te laten beleven en de waarde ervan te laten ontdekken.
In dit deel van De Maasduinen heeft de organisatie veel kleine informatiebordjes geplaatst bij bijzonder plantensoorten. Eigenlijk zoals je dat ook terugziet in een botanische tuin, maar dan in de wilde natuur. We komen er bordjes tegen met namen van planten waar we nog nooit van gehoord hebben. Even later komen we langs een klein, afgerasterd stuk weiland. Twee scharrelvarkens komen enthousiast knorrend op ons afgerend. Het schijnen bijzonder intelligente dieren te zijn. Wij vinden dat ze hun intellect uitstekend weten te verbergen. De varkensweide is hier overigens niet toevallig. In de late middeleeuwen had je in dit gebied vier varkensboerderijen die eigendom waren van de kasteelheren van Arcen. Onze twee vierpotige, harige vrienden van zonet zijn ongetwijfeld eigendom van nazaten van die kasteelheren.
Na enkele kilometers zien we het landschap duidelijk veranderen. De loofbossen met open velden maken plaats voor heide en steeds meer hoge dennen. We zijn uitgekomen bij de glooiende, Schandelose Heide. Een prachtig en vooral ook bosrijk gebied vol met kleine vennetjes.
Limburgse vlaai aan de Duitse grens
Na wat klimmen en dalen over beboste duinen verlaten we het bosgebied. We lopen door een rustig, puur graslandgebied omringd door hagen en houtwallen. Heel lang geleden stroomde hier de Maas. Op een groot informatiebord met plattegrond lezen we dat het halfopen landschap Vreewater heet. Dankzij de vochtige hooilanden, bosschages, singels en poelen is het er een paradijs voor amfibieën en reptielen. Ook komen hier bijzondere vogelsoorten voor.
Wij hebben op dat moment echter meer aandacht voor een hoeve die we dichtbij zien liggen, namelijk restaurant Jagersrust. Omdat het ontbijt al weer uren geleden plaatsvond, besluiten we hier een onvervalst stukje Limburgse vlaai te nemen. Met een heerlijk kopje koffie. We laten ons de versnapering goed smaken en trekken er weer op uit. Eenmaal buiten valt het op dat het hier veel drukker is dan elders tijdens de wandeling. Op het erf staat een groepje Nederlandstalige en Duitstalige wandelaars. Van een gids van de IVN krijgen ze de laatste instructies en uitleg voor hun educatieve wandeling door de natuur. We overwegen nog even om ons bij het groepje aan te sluiten. Maar omdat we nog wat kilometers voor de boeg hebben lopen we door.
Het restaurant bevindt zich pal aan de Duitse grens. Eeuwenlang werd er flink gesmokkeld in dit gebied. Een goede grenscontrole was hier namelijk vrijwel onmogelijk. Smokkelen is hier nu niet meer lucratief. Maar speciaal voor de kinderen van de gasten is er wel het smokkelaarspad. Het is een initiatief van onder meer de IVN om kinderen op speelse wijze in contact te brengen met de cultuur.
Via de Ravenvennen en de Lommerheide terug naar de parkeerplaats
Het hoogtepunt van de Trage Tocht Lomm zijn de Ravenvennen. Nu we ruim de helft van de wandeling erop hebben zitten wordt ons geduld bijna beloond. We volgen eerst nog het smokkelaarspad parallel aan de grens. Vervolgens steken we een weiland met behoorlijk wat blubber via loopplanken over, en bereiken na nog een ruime kilometer het naaldbos.
De Ravenvennen is een ruim 380 hectare groot natuurreservaat vol vennen omringd door heide en bos. Nog meer dan Vreewater is dit gebied de ultieme habitat voor libellen. Naast diverse wandel- en ruiterroutes heb je hier dan ook een speciale libellenroute. De sierlijke insecten krijgen wij niet te zien. Wel struikelen we zowat over de vele paddestoelen, de een nog mooier dan de ander!
Een niet altijd even duidelijk pad brengt ons uiteindelijk bij een grote duin. Het is de Witte Berg, de hoogste rivierduin van het gebied. We beklimmen het gele (niet witte), mulle zand van de heuvel. Hier staan we een tijdje stil om te genieten van het betoverende, weidse uitzicht over de vele vennen.
Het laatste deel van de wandeling voert eerst nog over heide en savanne-achtige graslanden. Vrij snel daarna komen we weer in het bos uit. Hier pas komen we de eerste ruiters tegen. Ze delen het brede pad met ons wandelaars. Na amper een halve kilometer komen we uit bij het punt waar we aan het begin de route oppakten. We verlaten de route en komen bij de parkeerplaats waar alleen onze auto nog staat. De wandeling zit er helaas op. Maar wat hebben we genoten van deze afwisselende Trage Tocht!
Trage Tocht Lomm in de Maasduinen: alle praktische informatie
De trage tocht door het zuidelijk deel van Nationaal Park de Maasduinen is een rondwandeling van ongeveer 12 kilometer lang. Het overgrote deel van de route gaat over onverharde, soms wat drassige paden. Op de Wandelzoekpagina vind je de link naar de gedetailleerde routebeschrijving en gps-route.
De officiële start van de Trage Tocht Lomm is bij parkeerplaats Limburgs Landschap. Dit terrein vind je aan het begin van de Bongveldweg in Lomm. Hier kun je je auto gratis kwijt.
In de routebeschrijving staat “parkeerplaats Ravenvennen Limburgs Landschap” maar parkeerplaats Ravenvennen is een ander parkeerterrein! Je vindt parkeerplaats Ravenvennen op de kruising van de Lommerweg en de Broekveldweg. Mocht je hier willen parkeren (bijvoorbeeld omdat parkeerplaats Limburgs Landschap vol is), loop dan de Lommerweg in. Sla na ongeveer 100 meter rechtsaf de Vlasrootweg in. Je zit dan meteen op de route.
Een andere parkeeroptie vind je bij restaurant Jagersrust aan de Straelseweg 35 te Velden. Dit is aan de Duitse grens.
Kom je liever met het OV? Neem dan bus 83 (Nijmegen-Venlo) en stap uit bij bushalte De Voort. Enkele tientallen meters daarvandaan begint al de wandeling.
Direct aan de route heb je het gezellige restaurant Jagersrust. Dit restaurant bevindt zich halverwege de route in Velden aan de Duitse grens. Het pannenkoekenrestaurant biedt veel meer dan alleen pannenkoeken. En naast koude en warme gerechten kun je er ook terecht voor een lekker stukje Limburgse vlaai.
Het nationale park De Maasduinen is maar liefst 4500 hectare groot. De langste rivierduingordel van Nederland biedt zo veel wandelmogelijkheden dat je je hier makkelijk een week kunt vermaken. Wil je er meerdere wandelingen maken maar je woont niet in de regio? Overweeg dan om er enkele nachten te verblijven. In dorpjes als Afferden of Well zijn diverse hotels te vinden. Ook heb je in de regio enkele vakantieparken van Roompot, namelijk het Resort Arcen en Klein Vink.
Wil je nog meer van de natuur genieten, overweeg dan om een natuurhuisje te boeken. Wij hebben dat tijdens ons afgelopen bezoek aan De Maasduinen gedaan. Via de site van natuurhuisje.nl vonden we in Nieuw-Bergen een ruime, vrijstaande woning aan de bosrand. Van hieruit konden we zo diverse, fraaie wandelingen maken. Een absolute aanbeveling voor een fantastische wandelvakantie in eigen land.
Wil je de Trage Tocht Lomm samen met iemand maken, maar weet je niet met wie? Word klupper en vind nieuwe mensen om leuke activiteiten mee te organiseren. Klup is een online sociaal platform waarin actieve 50-plussers elkaar kunnen ontmoeten om leuke dingen met elkaar te ondernemen.
