De hoogtepunten van Domstad Utrecht
De hoogtepunten van Domstad Utrecht
‘Ons stadsie’, zoals Utrechters hun stad noemen, is allereerst bekend om de Domtoren. De hoogste kerktoren van Nederland is sinds begin 14e eeuw de trots van de stad. Maar de Domstad is zoveel meer dan alleen de Dom. Wat Utrecht voor ons zo speciaal maakt is dat de stad bomvol verrassingen zit. Van totale rust en grote, prachtige parken, tot eeuwenoude historie en een bruisend, gezellig stadscentrum. Utrecht heeft het allemaal!
Een klein stukje geschiedenis
De geschiedenis van de Domstad gaat terug tot het jaar 47 na Christus. In dat jaar bedacht de Romeinse keizer Claudius dat er langs de Rijn een verdedigingslinie moest komen. De Rijn vormde toen de meest noordelijke grens van het Romeinse Rijk. Een van de bolwerken verrees aan een plek waar de Rijn doorwaadbaar was (Traiectum). Dit bolwerk groeide in de eeuwen daarna uit tot het huidige Utrecht. De U van Utrecht komt overigens van Uut dat benedenstrooms betekent. De ‘trecht’ stamt af van het Latijnse Traiectum.
Na de Romeinen kwamen de Franken. Zij boden rond begin 8e eeuw bescherming aan Angelsaksische missionarissen die het gebied gingen kerstenen. De missionarissen vestigden zich in het oude Romeinse fort. Dit fort groeide vervolgens uit tot de burcht Trecht en het kerkelijk centrum. Begin 12e eeuw verkreeg Utrecht stadsrechten. Kort hierna kwamen er stadswallen met een verdedigingsgracht. Utrecht groeide vervolgens uit tot de grootste stad van de Noordelijke Nederlanden.
Het prachtige Utrecht was lange tijd niet alleen de grootste maar ook belangrijkste stad van Nederland. Dit veranderde toen Amsterdam tijdens de gouden eeuw in de handel, wetenschap, kunst en militaire macht Utrecht voorbijstreefde. Maar als het aan ons ligt heeft de stad niets van zijn charme en historische pracht verloren!
Fiets- en wandeltochten langs de hoogtepunten van Domstad Utrecht
Om alle bezienswaardigheden van de eeuwenoude stad Utrecht te zien heb je meerdere dagen nodig. Gelukkig zijn er ook voldoende mogelijkheden om de vele hoogtepunten van Utrecht in kortere tijd te bewonderen. Zo zijn er fietstochten en vele stadswandelingen te maken. Daarnaast heb je rondvaarten die een aantal bezienswaardigheden aandoen.
Fietstocht door Utrecht
Een goede manier om een stad snel te leren kennen is met een fietstour. In Utrecht kun je dat bijvoorbeeld doen bij Baja Bikes. Dit Nederlandse bedrijf organiseert in veel steden wereldwijd een rondrit onder begeleiding van een Nederlandstalige gids.
Je kunt bij Baja Bikes een tour van drie uur boeken waarbij je de belangrijkste highlights te zien krijgt. De enthousiaste gids weet erg veel te vertellen en geeft veel achtergrondinformatie. Een optimaal begin van de stedentrip naar Utrecht!
Stadswandelingen door Utrecht
Je kunt op talloze manieren wandelend genieten van de hoogtepunten van de Domstad. Al dan niet met gids kun je onder meer thematische stadswandelingen maken. Je kunt het zo gek niet verzinnen, of er is wel een bijzondere wandeling te doen. Hier vind je een overzicht van veel stadswandelingen in Utrecht.
Verder heb je er ook Groene Wissels: rondwandelingen van gemiddeld 15 kilometer die beginnen bij een trein- of busstation. Ze heten ‘Groen’ omdat ze door groene buitengebieden of groene stadsdelen gaan. Onlangs deden we zo’n wandeling in Utrecht. Een aanrader om bijzondere plekken te ontdekken!
Daarnaast kun je leuke puzzeltochten maken. Zo deden wij twee jaar geleden met enkele vrienden een zogenaamde ‘escape tour’. Aan de hand van een waargebeurd, historisch verhaal moet je binnen een bepaalde tijd de puzzel kraken. Zo ontdekten we smalle steegjes en kleine hofjes die we nooit eerder hebben gezien. Absoluut de moeite waard!
Utrecht zien vanaf het water
Een andere mogelijkheid om de hoogtepunten van Domstad Utrecht te bewonderen is vanaf het water. De Oudegracht en de Singel zijn goed bevaarbaar. Je kunt er een fraaie rondvaart maken, maar ook zelf varen. Er is voldoende aanbod van (stille) bootverhuurders. In de zomer van vorig jaar boekten wij met enkele vrienden een sloep bij Sloep Delen. Nette prijs en een goede service. Zoek je iets actievers dan kun je er ook suppen of een kano of waterfiets huren.
De hoogtepunten van Domstad Utrecht
Voor ons is Utrecht een stad die je moet beleven. Wij genieten het meest van de stad door er gewoon doorheen te wandelen. Kuierend door de smalle steegjes en bredere winkelstraten. Door prachtig groene parken langs de singel. Over charmante, vaak bijzonder gezellige pleinen en langs de meest knusse eettentjes. We sluiten de dag dan doorgaans (buiten coronatijd) af met een bezoek aan een terras of café. Of met heerlijk dineren in een van de vele uitstekende eetcafés.
Om deze reden is het voor ons lastig om de absolute hoogtepunten te benoemen. Toch doen we een poging. De belangrijkste tip? Maak sowieso een stadswandeling of boek een fietstocht. Of huur bij mooi weer een bootje om over de Oudegracht en Singel te varen. Wil je liever wat ronddwalen? Dan zijn dit de hoogtepunten die je wat ons betreft niet mag overslaan tijdens je bezoek:
Oudegracht
Eeuwenlang was de Oudegracht de hoofdader van de stad. De bijna twee kilometer lange gracht was het verbindingsstuk tussen de Kromme Rijn en de Vecht. De aanleg was nodig omdat genoemde rivieren steeds slechter bevaarbaar werden. Tegenwoordig is de Oudegracht het bruisende hart van de oude stad. Wij kunnen ons makkelijk een dag al kuierend langs de Oudegracht vermaken. Naast winkels vind je er vele leuke eettentjes. Aan de werfkelders liggen gezellige terrassen.
Domkwartier
In het historische Domkwartier is zoveel meer te zien dan alleen de Dom. Bij DOMunder kun je bijvoorbeeld afdalen onder het Domplein. Je hebt er een grote collectie archeologische vondsten. Rondom het Domplein, ‘t Wed en de Mariaplaats vind je talloze eeuwenoude monumenten, kloostertuinen en historische winkelstraten. Momenteel is de volledig ingepakte Dom (restauratiewerkzaamheden) vanwege corona gesloten. Maar ga zeker naar de top van de kerktoren zodra het weer kan. Vanaf de top heb je namelijk een fantastisch uitzicht over de stad.
Spoorwegmuseum
Het Spoorwegmuseum is met recht een museum voor jong en oud! Het museum is gevestigd in het prachtige, voormalige Maliebaanstation uit 1874. Je hebt er interessante collecties. Maar wat het museum voor ons zo speciaal maakt is de fraaie, groene omgeving met statige panden. Alleen al de wandeling er naar toe is beslist de moeite waard!
Wilhelminapark
Waar we altijd graag komen in Utrecht is het Wilhelminapark en de directe omgeving. Het is een van de eerste parken in Nederland dat erkend werd als rijksmonument. Midden in het park ligt een grote vijver met enkele eilandjes en een fontein. Aan de oever vind je grasvelden, bloemperken en bossages. In de winter is het Wilhelminapark het domein van hardlopers en wandelaars. In de warme maanden wordt er vooral gezellig gepicknickt, geborreld en gesport. Aan het fietspad dat het park doorsnijdt bevindt zich een theehuis. Het terras van dit rijksmonument is een prima plek voor een hapje en een drankje!
Sonnenborgh
In het zuiden van de oude stad ligt tussen het Nijntje Museum en Park Lepelenburg, het kleine Park Servaasbolwerk. Verscholen tussen de bomen vind je hier op een heuveltje het Museum en Sterrenwacht Sonnenborgh. De Sonnenborgh is een van de vier bolwerken die keizer Karel midden 16e eeuw liet bouwen. Dankzij hoogleraar Buys Ballot werd het bolwerk medio 19e eeuw voor sterrenkunde en meteorologie ingezet. Tegenwoordig is het een prachtig en interessant museum. We zijn hier in de zomer van 2020 geweest en keken onze ogen uit! Alleen al vanwege de omgeving mag de Sonnenbergh niet aan je stedentrip ontbreken. Overigens, vanwege de lockdown is de sterrenwacht momenteel gesloten. Maar gelukkig kun je een deel wel online bezoeken!
Centraal museum
Het Centraal Museum is het oudste, stedelijke museum van Nederland. In het voormalige, middeleeuwse Agnietenklooster vind je een uitgebreide collectie oude en moderne kunst. Ook het Nijntje Museum en het Rietveld Schröderhuis maken deel uit van het museum. Het museum bestaat uit meerdere gebouwen en een heerlijke, grote binnentuin. Geïnteresseerd in geschiedenis en/of kunst? Dan is een bezoek aan dit museum een absolute must!
Praktische zaken voor een bezoek aan de Domstad Utrecht
Vervoer naar en binnen de stad
In principe is er, met name buiten het oude centrum, voldoende parkeergelegenheid in Utrecht. De prachtige Domstad blinkt alleen niet uit in autovriendelijkheid. Het is dan ook veel praktischer en goedkoper om met de trein of bus te komen.
De oude stad is van noord naar zuid redelijk uitgestrekt. Alhoewel veel van het centrum wandelend is te verkennen, geven wij zelf de voorkeur aan fietsen. Zo kun je net op die unieke plekken buiten hartje centrum komen die je anders helaas zou moeten missen.
We noemden het al eerder: de hoogtepunten van Domstad Utrecht kun je ook vanaf het water bewonderen. Maar als je met eigen vaartuig van buiten de stad komt, gelden er speciale regels.
Overnachten in de Domstad Utrecht
In Utrecht valt zoveel te beleven en te zien dat je hier makkelijk enkele dagen kunt verblijven. Daarnaast heb je er een bijzonder gezellig uitgaansleven (buiten coronatijd). Alleen al hierom is het slim om bij je bezoek een overnachting te boeken. Er is voldoende accommodatie in Utrecht te vinden. Het aanbod varieert van appartementen en b&b’s tot boetiekhotelletjes en zelfs een 5-sterrenhotel.
Bijzonder is dat veel van de hotels zich bevinden in prachtige, historische panden. Een mooi voorbeeld is boetiekhotel Beijers uit 1642 in het hart van de oude binnenstad. Nog ouder is de Hoendervorst, een werfkelder uit de 13de eeuw. Zo’n werfkelder was vroeger een tunnel die de kade met de kelders van de (pak)huizen verbond. Als laatste voorbeeld noemen we Grand Hotel Karel V. Dit 5-sterrenhotel was in de 14e eeuw nog een klooster. Een eeuw later verbleef hier keizer Karel, de meest prominente gast van het klooster. In het hele hotel zijn er archeologische vondsten, oude foto’s en historische tekeningen te vinden.
