De twaalfde etappe van het Pieterpad start in het pittoreske Holten aan de voet van de Holterberg. Deze verrassende route van ongeveer 17 kilometer slingert door afwisselende landschappen van Oost-Nederland. Je wandelt eerst door de laatste uitlopers van de Sallandse Heuvelrug. Daarna verandert het landschap geleidelijk in een mozaïek van kleinschalige akkers en weilanden. Oude boerenerven en historische landgoederen vertellen verhalen van vroegere tijden. Onderweg passeer je charmante buurtschappen met karakteristieke Saksische boerderijen. In Laren wacht een welverdiende rust na deze fraaie wandeling door het Sallandse en Achterhoekse coulisselandschap.

Van Holten naar de Schipbeek
Na het afronden van etappe 11 rusten we uit op een bankje bij station Holten. We genieten van onze lunch en de zomerse zon op ons gezicht. De vorige etappe was pittig met de Sallandse Heuvelrug. Nu zijn we klaar voor een nieuwe uitdaging.

We verlaten Holten via een smal paadje dat ons langs wijnranken leidt. Bijzonder om wijnbouw in deze regio te zien. De route voert ons over een verharde weg die slingert om boerderijen heen. Links en rechts zien we afwisselend bossen en weilanden.
Na een tijdje wandelen verandert het wegdek. We vervolgen onze tocht over een onverharde weg tussen de maisvelden. De route leidt ons richting de Beuseberg, een glooiend gebied in het Overijsselse landschap.

Historische wandelroute van het Wereldtijdpad
Bij de Beuseberg treffen we een groot informatiepaneel van het Wereldtijdpad aan. Dit bijzondere initiatief vertelt de geschiedenis van de wereld langs een wandelroute. Elke meter staat voor 1 jaar wereldgeschiedenis. We vinden dit als wandelaars een geweldig idee. Je combineert namelijk lichaamsbeweging met het opdoen van historische kennis. Het paneel bij de Beuseberg gaat specifiek over de Hanzesteden.
In de middeleeuwen vormden de Hanzesteden een machtig handelsverbond in Noord-Europa. Steden als Deventer, Zutphen en Zwolle waren belangrijke schakels in dit netwerk. Het voelt bijzonder om hierover te lezen tijdens onze wandeling.

De laatste kilometers door Overijssel
We lopen verder door kleine buurtschappen met karakteristieke boerderijen. Het landschap blijft afwisselend met bospercelen en agrarische gronden. Soms lopen we in de schaduw, dan weer in de volle zon.
Na enkele kilometers steken we de drukke A1 over via een viaduct. Het contrast tussen het verkeerslawaai en de stilte van het platteland is groot. Even verderop passeren we een picknicktafel bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) Holten. Er staat een mobiel winkeltje naast de tafel: een soort overdekte marktkraam op een aanhanger. Je kunt er snuisterijen en ansichtkaarten kopen. Via een QR-code kun je afrekenen. Wat mooi dat dit blind vertrouwen nog steeds mogelijk is!

Niet veel later bereiken we de Schipbeek. Deze 42 kilometer lange beek stroomt van Duitsland naar de IJssel. Vroeger was de beek belangrijk voor de scheepvaart, vandaar de naam. Nu vormt het een natuurlijke grens in het landschap.

We volgen het Schouwpad dat langs de Schipbeek loopt. Dit pad dankt zijn naam aan de schouwen. Dat zijn inspecties die vroeger te voet werden uitgevoerd om de waterstand te controleren. Dubbele rijen beuken zorgen voor een mooi, lommerrijk pad. De ruig begroeide oevers trekken vlinders en libellen aan.

Door de Achterhoek naar landgoed Verwolde
We steken de Schipbeek over via de Roudalterweg en betreden hiermee de provincie Gelderland. Vanaf nu wandelen we in de Achterhoek. Deze streek dankt zijn naam aan de ligging ‘achter’ de IJssel, gezien vanuit Utrecht. In de middeleeuwen was deze regio moeilijk bereikbaar door het water en de moerassige gebieden.
Het landschap verandert merkbaar in een typisch coulissenlandschap met afwisselende vergezichten. Kleine bosjes, houtsingels en boerenerven vormen samen een groen decor. Dit doet mij denken aan wat ik eerder zag tijdens etappe 9 van het Pieterpad.

De lucht boven ons wordt dreigender en grijze wolken pakken samen. We houden onze regenjassen bij de hand voor het geval dat. Gelukkig blijft het droog en de dreiging waait letterlijk over. Na nog geen 10 minuten breekt de zon weer door en warmt onze schouders.
We passeren een waterrijk gebied bij de Voorste Beek waar veel vogels te zien zijn. Een reiger staat roerloos in het ondiepe water te vissen. Eenden scheren over het water en duiken af en toe onder.

Landgoed Verwolde
De route buigt af een dicht bos in waar koele schaduw ons verwelkomt. De bomen staan hier dicht op elkaar en creëren een sfeervolle omgeving. Na een tijdje bereiken we landgoed Verwolde, dat stamt uit de 14e eeuw.

Dit landgoed heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot 1346 toen het voor het eerst werd genoemd. De familie Van der Borch beheerde het landgoed eeuwenlang en liet er hun sporen na. Het huidige landgoed beslaat 375 hectare bos, landbouwgrond en historische gebouwen.
Aan de bosrand komen we langs landhuis Verwolde, een statig gebouw uit 1776. Het landhuis is gebouwd in neoclassicistische stijl en heeft een karakteristieke hoektoren. Binnen is het huis nog volledig ingericht met originele meubels en gebruiksvoorwerpen. Op woensdag, donderdag, zaterdag en zondag kun je een kijkje nemen in het leven van een adellijke familie. Op deze maandag is het hek gesloten dus nemen we vanaf een afstand enkele foto’s van het fraaie pand.

Laren, eindpunt van etappe 12 van het Pieterpad
Na het verlaten van landhuis Verwolde slingert de route ons over smalle paadjes. We wandelen langs maisvelden en kleine bosschages in het afwisselende Achterhoekse landschap.
Dikke Boom Verwolde
Niet ver van onze route staat een bijzondere boom: de Dikke Boom van Verwolde. Deze indrukwekkende zomereik heeft een stamomtrek van bijna acht meter. Met een geschatte leeftijd van 450 jaar is het een echte woudreus. In 2018 werd deze eik uitgeroepen tot ‘Boom van Gelderland’.
We besluiten geen omweg te maken naar de boom. Na bijna twee volledige etappes van het Pieterpad beginnen onze benen zwaar aan te voelen. We zijn zulke grote afstanden niet gewend en kiezen voor de directe route naar Laren.
De laatste kilometers naar Laren voeren ons langs akkers en door kleine groene stroken. Het landschap is hier opener en we zien het dorp al in de verte liggen. De kerktoren steekt boven de bomen uit.

Laren, eindpunt van etappe 12 van het Pieterpad
Na het verlaten van landhuis Verwolde slingert de route ons over smalle paadjes. We wandelen langs maisvelden en kleine bosschages in het afwisselende Achterhoekse landschap.
Aankomst in Laren
Bij binnenkomst in Laren vallen direct de grote, statige villa’s op. Laren is van oudsher een welvarend dorp in de Achterhoek. Het heeft een rijke agrarische geschiedenis en was een belangrijk handelscentrum. Tegenwoordig wonen hier veel ondernemers en welgestelde families die de rust opzoeken.
We lopen door het centrum waar enkele gezellige terrassen ons bijna verleiden tot een pauze. De dorpskerk uit de 12e eeuw staat trots in het midden van het dorp. De karakteristieke Saksische boerderijen geven Laren een authentieke uitstraling.

Einde van ons lange wandelavontuur
Uiteindelijk bereiken we de auto. We hebben deze vanmorgen vroeg hier geparkeerd om met de andere auto naar Hellendoorn te rijden: het startpunt van etappe 11 van het Pieterpad. Dit deden we omdat het vervoer van het eindpunt naar het startpunt (of vice versa) van een etappe niet altijd even efficiënt geregeld is.
Mijn wandelpartner is ondanks de vermoeidheid enthousiast over onze prestatie. De combinatie van twee etappes was pittig, maar de mooie route maakte het de moeite waard.
“Dit moeten we vaker doen”, zegt ze enthousiast terwijl we terugrijden. “Misschien niet altijd twee etappes op één dag, maar samen een etappe doen bevalt me goed.”

Praktische vragen over etappe 12 van het Pieterpad
De twaalfde etappe van het Pieterpad is 15 kilometer lang.
Op de website van het Pieterpad vind je een routebeschrijving en gps-track van de route.
Het startpunt van de twaalfde etappe van het Pieterpad ligt in Holten bij Stationsstraat 14, dicht bij station Holten. Het eindpunt van deze etappe bevindt zich in Laren bij Dorpsstraat 2. Dichtbij het eindpunt vind je bushalte Dorpsstraat.
Deze etappe markeert ook de overgang van Overijssel naar Gelderland, waarbij je de Achterhoek binnenkomt na het verlaten van de Sallandse Heuvelrug.
Ja, je kunt de wandeling volledig met het OV bereiken. Zowel het startpunt als het eindpunt van etappe 12 van het Pieterpad zijn goed bereikbaar met openbaar vervoer. Het startpunt in Holten ligt vlakbij station Holten. Bij het eindpunt in Laren bevindt zich een bushalte (bushalte Dorpsstraat).
Er is verder geen openbaar vervoer onderweg langs het traject, dus je kunt de wandeling niet halverwege onderbreken en met OV terugreizen.
Voor de terugreis van Laren naar Holten is er een verbinding via Deventer, met een reistijd van ruim een uur. Een alternatief is gebruik maken van de vervoersmogelijkheden via de Facebookgroep ‘Pieterpad Vervoer’. In deze besloten groep kun je als Pieterpad wandelaar vragen stellen over vervoer van het Pieterpad en mag je (vervoers) vrijwilligers benaderen die Pieterpad wandelaars en/of bagage van A naar B kunnen brengen.
Ja, je kunt zeker met eigen vervoer naar zowel het start- als eindpunt van de wandeling:
Parkeren bij het startpunt (Holten):
- Er is een P+R bij station Holten waar je kunt parkeren
- Er is ook een grotere parkeerplaats bij de supermarkten aan de Kalftermansweide, maar hier moet je betalen
Parkeren bij het eindpunt (Laren):
- In Laren kun je gratis parkeren
- Een populaire parkeerplaats is bij de Protestantse kerk in het centrum van Laren, direct aan het Pieterpad en dichtbij horeca
- Een andere optie is parkeren aan de Verwoldseweg in Larenpieterpad
Als je de auto op één locatie wilt laten staan en met OV wilt reizen tussen begin- en eindpunt, is het goed om te weten dat de OV-verbinding tussen Holten en Laren vrij omslachtig is. Sommige wandelaars kiezen daarom voor vervoer via de Facebookgroep ‘Pieterpad Vervoer’.
Ja, er zijn verschillende horecagelegenheden aan etappe 12 van het Pieterpad, maar ze zijn voornamelijk geconcentreerd bij het begin- en eindpunt:
In Holten (startpunt):
- Bakker Nijkamp - perfect voor koffie en wat lekkers voordat je begint
- Lunchroom Buitengewoon Holten
- Restaurant & Hotel Hoog Holten
Onderweg:
- Huis Verwolde - heeft een theeschenkerij in een volledig ingericht landhuis uit 1776
In Laren (eindpunt):
- Restaurant Witkamp - heeft een leuk buitenterras
Let op: tussen Holten en Laren zijn er weinig horecagelegenheden direct aan de route, dus het is verstandig om voldoende water en snacks mee te nemen voor onderweg.
In Holten (startpunt):
- Hotel Hoog Holten
- Overige accommodaties in en rond Holten: van vakantiehuisjes tot B&B’s en hotels.
Onderweg:
- B&B en Recreatiewoning Verwoldsehof - Gelegen net voor Laren, ideaal als je meerdere etappes wilt combineren.
In Laren (eindpunt):
- Hotel De Achterhoek
- Bed and Breakfast 'de Voshaar'
- PicaBella - B&B en atelier
Voor kampeerders:
Bekijk verder nog de site van Vrienden op de Fiets. Op deze website vind je vele accommodaties, waaronder trekkershutten en maar liefst 6000 particuliere verblijven. Ook als wandelaar ben je er van harte welkom.